ΠΕΣ ΜΟΥ ΤΙ ΒΛΕΠΕΙΣ ΝΑ ΣΟΥ ΤΙ ΘΑ ΠΑΘΕΙΣ‏

Όλοι μας λίγο πολύ κατηγορούμε την τηλεόραση για χαζοκούτι. Αλλά βλέπουμε όμως τηλεόραση, κατά μέσο όρο τρεις ώρες την ημέρα. Το βρίσκω λογικό, ειδικά σε περίοδο βαθιάς ύφεσης όπου δεν υπάρχει χρήμα για εξόδους. Πρωταθλητής στις προτιμήσεις πάντα, είναι τα ποδοασφαιρικά γεγονότα
και κατόπιν οι δημοφιλείς τηλεοπτικές σειρές.

Όσο γριφώδης είναι η ιστορία μας, άλλο τόσο γριφώδεις είναι και οι προτιμήσεις μας στο γυαλί. Δίπολα, αντινομίες, αμφιταλαντεύσεις και ανακολουθίες στα όρια του παραλογισμού. Υπάρχει μεγάλη μερίδα, κυρίως νεανικού κοινού, που φαίνεται να προτιμά τις εκπομπές κουτσομπολίστικου χαρακτήρα και φαινόμενες ως life style. Αυτές οι εκπομπές υποτίθεται ότι “ξετινάζουν” τις ζωές των διασήμων, δίνοντας άχρηστες, ανούσιες και βλακώδεις πληροφορίες για τη ζωή τους, οι οποίες δεν αφορούν κανένα μας και αποβλακώνουν υποσυνείδητα και ασυνείδητα, απροπροσανατολίζοντας παράλληλα τον νεό από τα πραγματικά σημαντικά θέματα.

Τα reality & talent shows, τύπου Dancing with the Stars, είναι επίσης τερατουργήματα που έχουν μηδαμινό θετικό αντίκτυπο στην ολοκλήρωση του τηλεθεατή. Είναι “παράθυρα” σε ένα λαμπερό ματαιόδοξο κόσμο, που δεν τον χρειάζεται κανένας μας.

Η τηλεόραση είναι αδιαμφισβήτητα ένα κύριο μέσο πληροφόρησης και διαμόρφωσης αντιλήψεων, που επηρεάζει θετικά ή αρνητικά την κοινή γνώμη. Η τηλεόραση επηρεάζει καθοριστικά τον τρόπο σκέψης του τηλεθεατή και την ψυχολογική του κατάσταση με το συγχρονισμένο βομβαρδισμό αρνητικών ειδήσεων ή με την καταναγκαστική προβολή συγκεκριμένων ειδήσεων. Συγκεκριμμένα έχει βρεθεί ότι: Οι γυναίκες που βλέπουν περισσότερο από τρεις ώρες τηλεόραση την ημέρα έχουν 13% περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν συμπτώματα κατάθλιψης (στατιστική μελέτη των Ερευνητών της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ), οι ενημερωτικές εκπομπές (ειδήσεις, μαγκαζίνο) επηρεάζουν αρνητικά την ερωτική διάθεση σε ποσοστό 84% (έρευνα της Εταιρίας Μελέτης Ανθρώπινης Σεξουαλικότητας) και όσο περισσότερη τηλεόραση βλέπουν τα παιδιά, τόσο μεγαλύτερες πιθανότητες έχουν να οδηγηθούν σε κατάθλιψη ως ενήλικες (έρευνα της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Πίτσμπουργκ).

Μεσούσης της οικονομικής κρίσης, ο διάχυτος πανικός και η ανασφάλεια που διοχετεύουν τα κανάλια, έχουν βαρύ αντίκτυπο στην ψυχοσυναισθηματική υγεία των τηλεθεατών. Κυρίαρχα συναισθήματα είναι ο φόβος, το άγχος, η αγωνία, ο θυμός, η αίσθηση ματαίωσης, η απογοήτευση και η απόγνωση κάποιες φορές, που οδηγούν τα άτομα σε ακραίες συμπεριφορές ακόμα και σε αυτοκτονίες. Έχουν αυξηθεί σημαντικά τα ποσοστά των ψυχικών διαταραχών όπως καταθλίψεις, αγχώδεις διαταραχές και φοβίες.

Το έντονο κλίμα καταστροφολογίας και τρομοκρατίας συμβάλει στην περαιτέρω επιδείνωση του οικονομικού κλίματος και αποτελεί ένα φαύλο κύκλο στην ευρέως αποδεκτή έκφραση «η οικονομία είναι ψυχολογία». Επίσης, επηρεάζει περισσότερο ορισμένες ομάδες ατόμων οι οποίες είναι ευάλωτες και ευπαθείς στις αρνητικές ειδήσεις και έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να εμφανίσουν ψυχολογικά συμπτώματα, όπως οι άνεργοι, τα άτομα με χαμηλά εισοδήματα ή τα κοινωνικά αποκλεισμένα άτομα, εκείνα που δεν έχουν διαπροσωπικές σχέσεις ή βιώνουν μοναξιά, καθώς επίσης τα άτομα που πάσχουν από σωματικές ή ψυχικές ασθένειες ή έχουν ιστορικό συναισθηματικών ή αγχωδών διαταραχών.

Οι τηλεθεατές προτιμούν να παρακολουθούν σαπουνόπερες ή εκπομπές με ευχάριστο περιεχόμενο προκειμένου να προστατευτούν από τον καταιγισμό αμφιλεγόμενων ειδήσεων, να αποσπάσουν την σκέψη τους και να χαλαρώσουν. Τους βοηθάει να ζουν μέσα από τις ζωές των άλλων και συνειδητά ή ασυνείδητα αποφεύγουν να σκέπτονται την δική τους δύσκολη καθημερινότητα. Αλλά αυτός ο στρουθοκαμηλισμός κατά τη γνώμη μου, απλά μεταθέτει τα προβλήματα μέσα σε μια λαμπερή διογκούμενη φούσκα, που απειλεί πολλές φορές να μας απορροφήσει.

Μπορεί να υπάρξει ανάλαφρη εκπομπή χωρίς να μας αποβλακώνει; Νομίζω πως μπορεί, ίσως στα πλαίσια του Ράδιο Αρβύλα για παράδειγμα. Οι προτιμήσεις μας πάντα θα “σπρώχνουν” την τηλεόραση, εκεί που βαράνε τα νταούλια της σφυγκομέτρησης. Όσο περισσότερο για παράδειγμα, δίνουμε δύναμη στην “Μεσημεριανή Μελέτη” (Αποβλάκωση εννοεί), τόσο περισσότερες εκπομπές ανάλογου χαρακτήρα θα ξεπηδάνε. Το τι συνολάκι φόρεσαν οι τηλεπερσόνες και το τι χτένισμα επέλεξαν, θεωρώ ότι δεν αφορά κανέναν. Που πήγαν διακοπές, πότε έκλασαν, με ποιον πηδήχτηκαν, πόσα ναρκωτικά πήραν και σε ποιον πουλήθηκαν, είναι πράγματα που δε μας βοηθάνε καθόλου στην καθημερινότητα μας αλλά ούτε και στη ζωή μας. Αυτές οι τηλεοπτικές κλειδαρότρυπες μαζοχισμού, το μόνο που προσφέρουν είναι χάσιμο χρόνου και κάψιμο εγκεφαλικών κυττάρων.

Πες stop στην αποβλάκωση. Άλλαξε κανάλι ή κλείσε τη τηλεόραση ή βάλε μια ταινία να δεις. Θα κερδίσεις πολλά περισσότερα στα σίγουρα.

(Αντλήθηκαν αυτούσια κομμάτια και στοιχεία από το άρθρο της Έλενα Παπαδομαρκετάκη “Η ψυχολογία του τηλεθεατή”)

kostasoutsider